Obchodzimy Światowy Dzień Buraka
Bez wątpienia BURAK cieszy się ogromną popularnością w Polsce. Jest on nie tylko składnikiem wielu tradycyjnych potraw, takich jak świąteczny barszcz czy dodatek do obiadu, ale również źródłem licznych, wartościowych dla zdrowia składników.
- Źródło cennych składników odżywczych
Buraki są bogate w witaminy (A, C, E, K, z grupy B) oraz minerały, takie jak żelazo, magnez, potas i fosfor. Dzięki temu wspierają:
– produkcję czerwonych krwinek (profilaktyka anemii),
– prawidłowe ciśnienie krwi,
– zdrowie układu nerwowego. - Wspomaganie serca i naczyń krwionośnych
Azotany zawarte w burakach obniżają ciśnienie krwi, poprawiają elastyczność naczyń i wspierają zdrowie serca. Regularne spożywanie buraków może zmniejszyć ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. - Energia dla aktywnych
Sok z buraków zyskał sławę wśród sportowców jako naturalny suplement zwiększający wydolność organizmu. Azotany poprawiają przepływ tlenu do mięśni, co zwiększa wytrzymałość i siłę. - Wsparcie dla układu pokarmowego
Buraki są bogate w błonnik, który reguluje pracę jelit, wspomaga trawienie i zapobiega zaparciom.
Buraki w kuchni – nie tylko barszcz!
Burak jest niezwykle wszechstronny – można go piec, gotować, blendować, kisić, a nawet
jeść na surowo. Oto kilka pomysłów na jego wykorzystanie:
- Sałatka z buraków, rukoli i koziego sera
Pieczone buraki pokrój w plastry, ułóż na rukoli, dodaj kawałki koziego sera i orzechy włoskie. Całość polej oliwą z oliwek i octem balsamicznym. - Hummus z buraka
Blenduj upieczone buraki z ciecierzycą, tahini, sokiem z cytryny i czosnkiem. Idealny jako pasta na kanapki lub dip do warzyw. - Smoothie buraczano-jagodowe
Połącz buraka, garść jagód, banana i mleko roślinne, aby uzyskać odżywczy i energetyzujący napój. - Czekoladowe brownie z burakiem
Buraki świetnie komponują się z czekoladą, nadając wilgotność i delikatną słodycz. To zdrowa alternatywa dla tradycyjnych wypieków. Najlepszym sposobem na wydobycie z buraków ich pełnego potencjału jest spożywanie ich na surowo lub w postaci soku.
Zawartość witamin i minerałów w szklance (250 ml) soku z buraka:
– 2 mg żelaza,
– 45 mg magnezu,
– 500 mg potasu,
– 28 mg wapnia,
– 125 µg folianów,
– 10 mg witaminy C.
Zawartość witamin i składników mineralnych w soku z buraka może się różnić. Świeżo wyciskany 100% sok z buraka zawiera więcej wartościowych składników niż “sklepowy” sok, zwłaszcza zmieszany z wodą. Jeśli zależy Ci na jak najwyższej jakości, wybieraj sok bez dodatków lub wyciskaj go samodzielnie.
Kiedy pić sok z buraka?
- Dla ogólnej poprawy zdrowia: nie ma konkretnych rekomendacji, kiedy należy go pić – sok z buraka można pić o dowolnej porze – po posiłkach, rano lub wieczorem.
- Dla poprawy wyników sportowych: Australijski Instytut Sportu sugeruje, by pić sok z buraka przez kilka dni przed planowanym dużym wysiłkiem (np. zawodami) lub jednorazowo, 2-3 godziny przed treningiem. Strategie są różne, więc warto dostosować je do swoich potrzeb i obserwować efekty.
Warto jednak pamiętać o tym, że szklanka soku z buraka to ok. 100 kcal, trzeba się więc liczyć z tym, że sok wypijany codziennie może być źródłem nadwyżki kalorycznej.
Nie należy więc pić soku z buraka w myśl zasady „im więcej, tym lepiej” i po prostu zachować umiar.
Buraki i sok z buraka – jakie przeciwwskazania?
Okazuje się, że są sytuacje, w których mogą zaszkodzić – zwłaszcza spożywane w nadmiarze.
1. Cukrzycy powinni spożywać je z umiarem – burak poddany obróbce termicznej ma średni indeks glikemiczny – wynoszący ok. 60-65 – natomiast burak surowy ma indeks glikemiczny 2 razy niższy, wynoszący ok. 30. Aby obniżyć wpływ buraków gotowanych na poziom cukru, warto łączyć je z
produktami bogatymi w białko lub tłuszcze (np. sałatka z buraków i fetą). Indeks glikemiczny soku z buraka surowego będzie więc zbliżony to IG buraka surowego – jednak ze względu na stopień rozdrobienia surowca, charakteryzujący sok z buraka indeks glikemiczny będzie wyższy niż w przypadku całego buraka surowego. Czyli indeks glikemiczny soku z buraka to około 30-35. Oznacza to, że sok z buraka nadaje się do picia przez osoby z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej – bo charakteryzuje się niższym indeksem glikemicznym niż np. popularny sok jabłkowy, czy pomarańczowy. Jednak najbezpieczniej będzie wypijać go do posiłku zawierającego źródła białka i tłuszczów.
2. Stosowanie leków na nadciśnienie – sok z buraka obniża ciśnienie, dlatego w połączeniu z lekami na nadciśnienie może doprowadzić do niebezpiecznego spadku ciśnienia krwi (a zbyt niskie ciśnienie nie jest zjawiskiem pożądanym, zwłaszcza jeśli pojawia się nagle). Dlatego jeśli chcesz łączyć klasyczne leki redukujące ciśnienie z sokiem z buraka, najlepiej skonsultuj się z lekarzem – i regularnie korzystaj z
ciśnieniomierza.
3. Niedoczynność tarczycy – azotany zawarte w soku z buraka mogą utrudniać przyswajanie jodu przez tarczycę i przez to prowadzić do obniżenia syntezy hormonów tarczycowych. Właśnie dlatego, osoby chorujące na niedoczynność tarczycy powinny spożywać buraki z umiarem, szczególnie jeśli jest to niedoczynność nieleczona albo tzw. subkliniczna niedoczynność, w której nie przyjmuje się syntetycznych hormonów, a tarczyca jest szczególnie narażona na czynniki zaburzające jej funkcjonowanie.
4. Kamica nerkowa i skłonności do powstawania kamieni nerkowych – Buraki są bogate w szczawiany, które mogą sprzyjać powstawaniu kamieni nerkowych. Osoby z historią kolki nerkowej lub obecnością kamieni nerkowych w badaniach diagnostycznych powinny unikać spożywania dużych ilości soku z buraka, aby nie pogorszyć stanu zdrowia.
5. Alergia – alergia na buraka nie jest częstym zjawiskiem, jednak z oczywistych powodów będzie przeciwwskazaniem do picia buraczanego soku.
Buraki to prawdziwy skarb natury – zdrowe, smaczne i pełne cennych składników. Włączając je do swojej diety, nie tylko wzbogacasz swoje posiłki, ale też dbasz o zdrowie. Z okazji Dnia Buraka spróbuj nowych przepisów i przekonaj się, jak wiele mają do zaoferowania.
A jakie są Twoje ulubione przepisy z burakami? Podziel się nimi w komentarzach i wspólnie
świętujmy ten wyjątkowy dzień!
Dodaj komentarz